Start-Stop Düğmesi Sistemi ve Yakıt Tasarrufu

Trafikte geçen sürenin artması ile birlikte Otomotiv dünyasının araçlara getirdiği mini hibrit özellik olan start-stop sistemi de tanınmaya başladı. Modern dünyanın kaçınılmaz bir parçası olan büyükşehirlerdeki trafik sorunu sonucu otomotiv sektöründe birçok yenilik oldu. Bu noktada birçok yenilik de trafiğe ve buna bağlı olarak trafikte dur kalk yaparak harcanan yakıt miktarına yönelik oldu. Otomotiv sektörü yakıt miktarının azalması, yakıt tasarrufu ve karbon ayak izi’nin düşürülmesinde önemli bir araç sistemi olmuştur. Yeni yaygınlaşmaya başlayan bu sistem orta segment araçlarda ve üst segment araçlarda bulunmaktadır. Sizler de bu sistemi merak ediyorsanız yazımızı okumaya devam edebilirsiniz. 

START STOP ÇALIŞMA SİSTEMİ:

Start stop çalışma sistemi merak edilen yeniliklerden biridir. Bu sisteme göre araç tamamen durduğunda start-stop sistemi devreye girer ve motoru durdurur. Bu noktada araç stop etmesine rağmen elektrik yüklerine enerji akışı devam eder ve herhangi bir kesinti olmaz. Diğer noktada manuel araçlarda debriyaja dokunulması ile birlikte araç bekleme yapmadan çalışır. Otomatik araçlarda ise ayağın frenden kaldırılması ile araç hareket etmeye hazır hale gelir. Bu noktada merak edilen şeylerden biri de bu sistemin faydasıdır. Bu sistemin en büyük iki faydası vardır; motorun gereksiz çalışmasını engelleyerek yakıt tasarrufunu arttırması ve karbondioksit salınımını araç başı minimum düzeye indirerek çevreye verilen hasarı azaltmaktadır.  Bu iki faydada son dönem de oldukça önemlidir çünkü çevreye karşı duyarlı arabalar artık popülerdir ve buna göre araç satışları etkilenmektedir. 

Start stop sistemi kendi başına çalışan bir sistem değildir. Buna bağlı olarak start stop ile uyumlu olan motor kontrol ünitesi, akü şarjı ve sensör gibi parçalar ile entegre şekilde çalışmaktadır. Halk arasında, start stop motor için zararlıdır anlayışının sebebi de budur çünkü start stop özelliğinin çalışması için gerekli olan sistemler bu özelliğe uyumlu yeni nesil alternör dinamo sistemi bulunmaktadır bu yüzden yaygın kanının aksine start stop sistemi aracınız için zararlı değildir. Bu sistem her araçta bulunmamaktadır. Aracınıza bu özelliği ekletmek isteyecek olursanız sayılan parçalardan herhangi biri uyumlu değil ise aracınız için soruna neden olur çünkü sisteme uygun marş motorunun ya da altrenör ve akü ile uyumlu olması gerekir. Start stop sistemini kullanmak istemiyor iseniz manuel olarak devre dışı bırakabilirsiniz. Saat yönünde dönen bir okun içerisinde büyük A harfi olan embolün üstüne basmanız yeterlidir. Bu düğme aracınızın start stop sistemini devre dışı bırakabilmenizi ya da yeniden aktif hale getirmenize yarar. Sizler de bu sistem sayesinde oldukça rahat edebilirsiniz. Peki bu sistem hangi durumlarda çalışmaz? 

START-STOP HANGİ DURUMLARDA ÇALIŞMAZ?

Start stop düğmesi bazı zamanlarda etkin olmaz. Bu durumları bilmek oldukça önemlidir. Öncelikle bu sistem emniyet kemeriniz takılı olmadığında işlevini yerine getirmez. Bu noktada emniyet kemerinizi takmanız gerekmektedir. Aksi halde sistem ile ilgili sıkıntı yaşarsınız, start stop düğmesinin çalışmadığı diğer bir neden ise aracınızın kapısı kapalı olmadığı durumlardır. Bu noktada yapmanız gereken araç kapılarının kapalı olduğundan emin olmalısınız. Bu sistemin aktif olmadığı başka bir sebep ise motorun kaputu açık ise maalesef ki sistem aktif olmaz. Yine aynı şekilde akü şarj limiti alt limitin altında ise, otomobilin direksiyonu çeyrek direksiyondan fazla çevrili ise de bu sistem yine aynı şekilde çalışmaz ve aracınız ilerlemez. Diğer bir durum ise araçlardaki sistemlerle ilgili sorunlardan kaynaklı olmaktadır. Bunlar buğu, ayna çözücü sistemleri, ısıtma sağlayan sistemlerin en yüksek devirde çalışıyor olmasıdır. Bu noktada sistem kendini çalıştırmaz. Diğer yandan aracın elektrik yükü ideal seviyesinin üstüne çıkmış ise, akü şarj limiti alt limite düşmüş ise, araç küçük de olsa hareket ediyorsa ve son olarak motor soğutma suyu sıcaklığı 60 derece altındaysa start stop düğmesi çalışmaz. 

Start-stop sisteminin faydaları nelerdir? 

Tabi ki sistem ile ilgili olarak en merak edilen şeylerden biri de faydaları. Yukarıda temel iki faydasından bahsetmiştik fakat bunu daha detaylı anlatmak çok daha mantıklı olacaktır. Öncelikle start stop sisteminin faydalarına bakınca iki önemli özellik göze çarpıyor. İlk olarak, start-stop sistemi, bekleme sürelerinde motorun boş yere çalışmasını engellediğinden dikkate değer oranda yakıt tasarrufu sağlıyor. Bu durum oldukça önemli. Özellikle de son dönem de yakıt fiyatlarının artması bu özelliğin oldukça önemli hale gelmesine neden olmuştur. Buna ek olarak söz konusu miktar, ortalama çevrimde 100 kilometrede yaklaşık olarak 0.2 litre benzin tasarrufuna denk düşüyor. İkinci olarak, start-stop sistemi yalnız yakıt tasarrufuna değil, aynı zamanda çevreye verilen karbonmonoksit salınımının önüne geçilmesine de fayda sağlıyor. Araba başına düşünüldüğünde ikinci planda kalacak bir özellik olsa da her gün trafiğe çıkan araç sayısını düşündüğünüzde, kentteki hava kirliliğini engellemek adına önemli bir adım teşkil edeceğinden şüpheniz olmasın. Bu durum özellikle de son dönem de hibrit araçlar ve elektrikli araçların piyasada olması ile oldukça keyifli bir hal aldı. Sizler de bu faydalar sayesinde oldukça rahat edebilir ve yakıt masrafını azaltabilirsiniz. 

Start-stop sisteminin zararları nelerdir? 

Tabi sistemlerin yararları kadar zararları vardır. Bu noktada sistemin her konusunda iyi olması beklenemez. Bu yüzden de sistemlerin her konusuna hakim olmak oldukça önemlidir. Start-stop sisteminin zararları nedir diye baktığınızda, “Start-stop sistemi marş motoruna zarar verir mi” sorusuyla er ya da geç karşılaşacaksınız. Çünkü halk arasında start-stop sisteminin marş dinamosunun ömrünü kısalttığına dair bir inanış var. Peki bunun nedeni ne? Aslına bakılırsa bu inanış eski tip marş dinamolarının yapısından kaynaklanıyor. Eski tip marş sistemlerinde, marş motorunun dönme kuvveti volan dişlisine ve krank miline aktarılır ve motor ilk ivmeyi bu güçten alır. Ayrıca, eski tip marş dinamoları seyrek kullanılmak üzere tasarlandıkları için sürekli çalıştır-durdur işlemi uygulandığında zarar görüyor, yüksek enerji tüketiminden dolayı da akü çok daha hızlı zayıflıyor. 

Bununla beraber, start-stop sisteminin marş dinamosunun ömrüne bir zararı olduğunu söyleyemeyiz. Zira start-stop sistemleriyle birlikte üretilen yeni nesil marş sistemleri farklı bir çalışma prensibiyle devreye giriyor. Yeni marş sistemlerinde, tek alternatörle çalışan eski marş sistemlerinin aksine hem şarj eden hem de kısa zamanda arabanın tekrar çalışması için enerji depolayabilen bir alternatör-dinamo sistemi bulunuyor. Sistemdeki enerji depolaması da bu şekilde gerçekleştiğinden ne marş dinamosuna zarar veriyor ne de akünün zayıflamasına sebep oluyor. Ayrıca, tekniği itibariyle sürekli kullanılmak üzere tasarlandıklarından yataklarında rulman bulunuyor. Özetle, start-stop sistemi ile tasarlanmış bir arabada bu sebepten dolayı herhangi bir sorun yaşanmıyor.

Start- Stop Düğmesi Nasıl Kullanılır?

Sistemlerin nasıl çalıştığını bilmek oldukça önemlidir çünkü aksi halde yanlış bir şey yaparsanız sıkıntı yaşarsınız. Buna göre otomatik start-stop özelliği ve otomatik şanzıman ile, aracınızı tam olarak durduruncaya kadar frene basmanız ve ardından basmaya devam etmeniz bu özelliğin devreye girmesini tetikler. Ayağınızı frenden kaldırmanız ya da bazı sistemlerde direksiyon simidini çevirmek gibi durumlar motoru yeniden başlatır ve ayağınız frenden gaz pedalına gelinceye kadar motor hareket etmeniz için hazır olacaktır. Diğer yandan manüel bir şanzımanda ise, durduktan sonra boşa aldığınızda ve debriyajı bıraktığınızda genellikle motoru kapatır; hareket etmek istediğinizde ve debriyaj pedalına bastığınızda çalışma başlar ve aracı vitese taktığınız zaman aracınız hareket etmek için hazır olacaktır. Araca bağlı olarak, iklim kontrol sistemi ek ısıtma veya soğutma gerektiriyorsa bu özellik devreye girse bile siz debriyaja basmadan tekrar çalışmaya başlayabilir; dış hava durumu belirli bir sıcaklığın üstünde veya altında olduğunda sistem otomatik olarak devre dışı kalabilir.

Start-stop Sisteminin Fiyatları Nelerdir?

Start stop düğmesi ile ilgili en merak edilen şeylerden biri de bu sistemin fiyatlarıdır. Buna göre ağer ki alacağınız araçta start-stop sistemi opsiyonel ise, ekletmek için ödeyeceğiniz ücret alacağınız arabanın markasına göre değişkenlik gösteriyor. Söz konusu bu sistemi mevcut aracınıza ekletmeyi düşünüyorsanız, karşılaşacağınız sorunları tekrar gözden geçirmenizi öneririz. Çünkü daha önceden de belirtildiği üzere, start-stop sistemi tek başına bir elektronik devreden ibaret değil. Bu sistem için oldukça önemli. Sistemin aracın diğer parçalarına zarar vermeden motoru durdurması ve çalıştırması için bu sisteme uygun marş motorları, alternatörleri ve akülerle birlikte çalışması gerekiyor. Bu durum da ödeyeceğiniz miktarın giderek artmasına sebep oluyor. Bu da masrafın artmasına neden oluyor. Kısa yoldan hesap yapmak gerekirse, bugün piyasaya baktığımızda bir start-stop sistemini 100-200 TL civarında bir fiyata alabilirsiniz. Bunun yanında İnci Akü start-stop aküsü alacak olursanız 300-600 TL, Varta start stop aküsü alacak olursanız 300-350 TL, Bosch veya Mutlu akü düşünürseniz ise 400-500 TL’nin üzerindeki fiyatları gözden çıkarmanız gerekiyor. Eğer ki bu harcamaları yapmadan start-stop sistemi ekletecek olursanız da marş motorunuz muhtemelen kısa bir süre içinde zarar görecektir. Bu sebeple, arabanızda start-stop özelliği yok ise sonradan eklemeniz çok da önerilmiyor. Bu durum bir noktada size kalmış, yakıt konusunda eğer sıkıntılarınız var ise yine de bu sistemi bir uzmana sormak ve buna göre arabanıza eklemeniz oldukça önemli.