Araç Kaporası Nedir ve Ne Kadar Olmalıdır?

| Melike Kayabaşı
Araç satım işlemlerine başlamadan önce bilmeniz
gereken birçok durum mevcuttur. Bu durumlar sayış işlemlerini daha da kolaylaştıran
yöntemleridir. Bu kolaylıklardan biri de araç satımında kaparo konusudur. Öyle
ki araç kaporası eğer ki araç satım ya da alım yapacaksanız çok işinize
yarayacaktır. Gelin hep birlikte araç kaporası nedir ve ne kadar olmalıdır birlikte
görelim.
Araç alım satım sürecinde hem zamandan tasarruf etmek
hem de fırsatları kaçırmamak için kapora sisteminden faydalanılmaktadır. Bu
kolaylık sayesinde oldukça hızlı bir şekilde işlemlerinizi halletme imkanınız
vardır. Aracın toplam bedelinin bir kısmı yasal olarak kapora adı altında
alınabilmektedir. Bunun için tabi ki alıcı ve satıcı arasında bir güven
meselesi olmaması gerekmektedir. Genellikle alıcı ve satıcı bu konuda çekingen
davranabilir fakat belirli bir süre sonunda eğer ki şartlar uyuyorsa ve alıcı araç
sahibine güvendiyse kaparo konusunda sıkıntı yaşamaz. Alıcı kaporayı
yatırdıktan sonra aracı almaktan vazgeçerse ödenen bu tutar satıcının
yaklaşımına göre iade edilir veya satıcının olur. Eğer satıcı aracı satmaktan
vazgeçerse alıcı, kapora olarak ödediği parayı geri alır. Bu ikili ilişki
sayesinde araç alım ve satım işlemleri çok hızlı bir şekilde sonuçlanır.
Araç Kaporası Yatırmak Yasal mıdır?
Araç kaporası araç alacak kişiler için biraz şüpheli
bir durum gibi gelmektedir. Verdiklerinin paranın kesin olarak kaparo şeklinde
olacağından şüpheye duyabilir ya da karşı tarafın onu dolandırdığından şüphelenebilir.
Bu araç alacak kişinin en büyük hakkıdır. Bu noktada araç alacak kişi için en
merak edilen sorulardan biri de araç kaporasının yasal olup olmamasıdır. Araç
kaporası, Türk Borçlar Kanunu’na göre yasaldır ve sözleşme ile kayıt altına
alınabilir. Bu noktada içiniz rahat olabilir. Kapora için öncelikle satılacak
araç için alıcı ile bir ücret üzerinde anlaşılması gerekir. Bu ücretin bir
kısmı satıcı tarafından kapora olarak alınabilir. Böylelikle ikili bir güven ortamı
oluşturulur ve hem araç sahibi hem de alıcı karlı bir durumdadır.
Bu noktada eğer ki aracı alacak kişi satın almaktan vazgeçerse
ne olur sorusu akıllara gelebilir. Bu noktada içiniz rahat olabilir. Araç satış
işlemi sırasında alıcının da ilan sahibi satıcının da cayma hakkı bulunur.
Sözleşmenin tarafları olan satıcı ve alıcı arasında kapora, adeta bir güvenlik
unsurudur. Bu sözleşme gereğinde cayma hakkı bulunduğundan paranızı rahatlıkla
geri alabilirsiniz. Eğer alıcı kalan ücreti ödemekten herhangi bir nedenle
vazgeçerse satıcının yaklaşımına göre kapora ödemesi olarak verilen para alıcıya
iade edilir veya satıcının olur. Satıcının satıştan vazgeçmesi durumunda ise
alıcı tarafından kaporanın iadesi talep edilir. Eğer ki bu durum ile ilgili bir
sıkıntı yaşarsanız sözleşmeniz ile gerekli yerlere başvuruda bulabilir ve
hakkınızı arayabilirsiniz.
Araç Kaporası Ne Kadar Olmalı?
Araç ile ilgili diğer bir merak edilen şeylerden biri
de araç kaporasının ne kadar olması gerektiğidir. Birçok alıcı bu konuda endişe
yaşayabilir. Bunun için belirli bir sınır yoktur fakat Türkiye’de genellikle
araç fiyatının %2’si ile %5’i arasında değişen oranda kapora alınır. Örneğin satılan
aracın ücreti 200.000 TL ise satıcı 4.000 ile 10.000 TL arasında bir ücreti
kapora olarak alabilir. Bu noktada alıcı ve satıcı arasında kendileri bir
anlaşma yapabilirler. Bu noktada sözleşmeye dürüst bir şekilde miktarlar yazılmalıdır.
Olası bir aksilikte ancak bu sözleşme sizin kurtarıcınız olacaktır.
Araç Koparasını Elden Mi Teslim Etmeliyim?
Araç kaporası ile ilgili alıcı ve satıcı için birçok
soru işareti mevcuttur. Hatta çoğu kişi bunun yasal olup olmadığından bile emin
değildir. Bu noktada kendinizi kandırılmış gibi hissetmeniz normaldir. Hatta
aracını satacak kişi bile kendini dolandırıcı gibi hissedebilir. Bu noktada en
çok sorulan sorulardan biri de kaporayı nasıl almak mantıklıdır sorusudur.
Bunun için birçok yöntem vardır. Örneğin, kapora nakit ya da havale gibi
yöntemler ile alınabilir. Ancak alınan tutarın kayıt altına alınması
önerilmektedir. Bu noktada eğer havale yapıyorsanız dekontu saklamalısınız.
Eğer nakit para veriyorsanız verdiğinize dair kanıtları saklamalısınız.
Sözleşme imzalamalısınız. Son olarak satıcı ile alıcı yüz yüze görüşmeden
kapora gönderilmesi doğru değildir. Bu nedenle kapora gönderilmeden önce
alıcının aracı görmesi yararlı olacaktır. Son dönemde bu noktada çok fazla
dolandırılan insan mevcuttur. Bu yüzden araç alım satım işlemlerinde belirli
bir güven ortamı yakalamanız önemlidir. Aynı şekilde araç hakkında her şeyi yüz
yüze yapmalısınız. Eğer bir sorun yaşarsanız bunu kanıtlar ile toplamalı ve her
detayı belgelemelisiniz.
Kapora İadesi Hukuki Olarak Nasıl Talep
Edilir, Edilebilir mi?
Kaparo konusunda hukuksal boyutları da merak ediyor
olabilirsiniz. Bu noktada aklınıza ilk gelecek soru tabi ki hukuksal olarak
iade nasıl talep edebilirim ya da böyle bir şey mümkün müdür olacaktır. Bu
noktada bilmeniz gereken ikinci el araçların noter satışı yapılmadan verilen
kapora geri istenebilir. Bilmeniz gereken şey ise bu hak 2 yıllık zamanaşımı
süresine tabidir.
Kaporayı Geri Alamazsam Hangi Haklara
Sahibim?
Araba alacak kişiler için en kritik soru ise aracın
sahibi kaporayı vermezse ne yapmalıyız ya da haklarım nelerdir sorularıdır. Bunun
cevabı ise hukuksal olarak şu şekilde ilerlemektedir. Kaporayı geri vermeyen
araç satıcısına karşı alacak davası açılabileceği gibi, önce icra takibi
yapılıp, satıcının bu takibe itiraz etmesi halinde itirazın iptali için dava
açılabilir. Yapmanız gereken şey bunalardır. Ödenen paranın geri alınması için
bu hukuki yollara başvurulması gerekir. Eğer ki aracı satın alacağınız kişi bu
şekilde hayatını geçindiriyorsa ne gibi bir şeyler yapabilirim sorusu var ise
kafanızda onun içinde ilerlemeniz gereken adımlar şöyledir; Satıcının oto
galerisi gibi bu işi ticari amaçla yapan kişilerden olması halinde, tüketici
niteliğinde olan alıcıların tüketici hakem heyetlerine başvurmaları da
mümkündür. Bu konuda hukuksal olarak tüketici hakem heyetleri belli tutara
kadar olan başvurulara bakabilir. Eğer ki sizin tutarınız belirli bir tutarın
üzerinde ise bu noktada yapmanız gereken şey ilk baştaki gibi mahkemede dava
açmak gerekir. Ardından mahkemede belirli bir araştırma sonucu sonuç çıkacaktır.
Kapora Dolandırıcılığı Konusunda Hukuksa
Ceza Var Mıdır?
Araç alım ve satımda hukuksal boyut çok önemlidir. Eğer
ki herhangi bir aksilik yaşarsanız ancak bu yolla paranızı ve haklarınızı koruyabilirseniz.
Özellikle de son dönemde oldukça fazla dolandırıcılık olduğundan insanlar bu
noktada temkinli olmaya çalışmaktadır. Bu yüzden de haklarını bilmek isterler.
Eğer ki satıcı hileli davranışlarla alıcıyı aldatarak kapora almışsa ve bunu
fark etmişseniz bu noktada yapmanız gereken şey bunun bir suç olduğunu
bilmenizdir. Örneğin son zamanlarda en çok olan şey yalan ilanlardır. Eğer ki
araç yok ya da satıcının satma yetkisi yok ise ve sizinle pazarlık yaparak
kaporada anlaştı ise bu davranış dolandırıcılık suçu oluşturur. Hukuksal olarak
da bu suçun cezası 1 yıldan 5 yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para
cezasıdır. Öte yandan bunu yapan kişi sürekli olarak bu şekilde kaparo ile
dolandırıcılıkta yapıyor olabilir. Bu yüzden suçun nitelikli dolandırıcılık
olduğu kanısına varılabilir. Bu durumda üç yıldan on yıla kadar hapis ve beş
bin güne para cezasına hükmolunur. Bu şekilde bir suçtan mağdur olanlar
cumhuriyet savcılığına şikâyette bulunabilirler. Bu noktada gerekli araştırmalar
yapılarak suç ortaya çıkartılır ve hem kişi ceza alır hem de sizler de
kaporanızı geri alabilirsiniz.