Deprem Anında ve Sonrasında Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Türkiye deprem haritasına baktığımızda, depremin yok sayılamayacak bir gerçek olduğunu ne yazık ki görüyoruz. Zaten deprem konusunda ülkemiz için ne kadar tehlikeli bir boyutta olduğunu anlamamız için yaşadığımız tecrübelerde gayet açık. Hatta deprem haritasının yanı sıra ülkemizin farklı noktalarında yaşanan depremler, bu doğal afeti görmezden gelmek yerine gerekli önlemleri bir an önce almamız gerektiğinin altını çizer nitelikte. Fakat depreme dayanıklı binaların inşa edilmesi, deprem çantası hazırlamak gibi önlemlerin yanı sıra deprem anında ve sonrasında da yapılması gerekenleri bilmek hayati önem taşıyor. Özellikle de son dönemde ülkemizde meydana gelen pek çok depremden sonra insanlarda bu konuda oldukça telaşlı ve korku dolu. Bu yüzden de deprem konusunda önlem almak ve buna göre bilinçli hareket etmek oldukça önemli. Peki, deprem öncesi yapılacaklar nelerdir? Gelin hep birlikte bu konulara dikkat çekelim. 

Deprem Öncesinde Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?

Depremin ne zaman, kaç şiddetinde olacağını bilmek şu an için mümkün değil. Bu nedenle depremden korunmak için önlemlerimizi almalıyız. Ülkemizde okullarda küçük yaşlardan beri deprem konusunda birçok eğitim verildi. Verilen eğitimler hep aynı şeyi söylese de maalesef ki bu konuda çok fazla bilinçli olduğumuzu söyleyemeyiz. Buna göre de bu konuda özellikle de son dönemde yaşanılan büyük depremler konusunda kişiler artık önlem almak istemekte ve buna göre hareket etmekte. Deprem öncesi yapılması gerekenler, alınacak önlemlerdir. Alınan önlemler, can ve mal kayıplarını en aza indirmeyi sağlayabilir. Peki, deprem öncesinde hangi başlıca önlemler alınabilir?

 Tabi ki de deprem konusunda ilk olarak alınacak önlemlerden biri de evimizin olduğu alanları bilmek ve buna göre evimizi bu bölgede almak. Kaygan, ovalık, sonradan doldurulmuş araziler yani yumuşak topraklı araziler, depremden en çok etkilenen noktalar olabilir. Bu nedenle evinizi bu alanlardan seçmemeli ve kayalık, zemini daha sağlam yerleşim noktalarını tercih etmelisiniz. Bu yüzden evin fiyatı uygun diye böyle bir yerden ev almak deprem anında sizler için oldukça sıkıntılı bir şeye dönüşebilir ve evinizi kaybederken sağlığınızda da olabilirsiniz. 

 Depremler konusunda sadece evin olduğu zemin önemli değildir. Bir binanın yapımında birçok etken belirleyicidir. Yani bir bina yapılırken o yapı için birçok aşamadan geçme ve onaylanma söz konusudur. Bunun için de inşaat Yönetmeliği ve yapı tekniğine uygun olarak inşa edilen, depreme karşı dayanıklı binaları tercih etmelisiniz. Ayrıca imar izni aldıktan sonra değişime uğrayan yapılar da depremde riskli binalar arasında yer alabilir. Bu yüzden de bu konuda titiz davranmalı ve böyle bir şey var ise eviniz konusunda birçok önlem almalısınız. 

 Yaşadığınız binanın depreme ne kadar dayanıklı olduğunu anlamak için uzmanlara testler yaptırmalı ve gerekliyse binanın dayanıklılığını artırmalısınız. Daha önceki yazımızda da bu konuda sizlere detaylı bilgi verdik. Sizler de bu yazımızı okuyarak nasıl hareket etmeniz gerektiğini görür ve buna göre önlemlerinizi alabilirsiniz. 

 Yapı konusundan sonra tabi ki de iş bitmemekte. Öyle ki evinizin dışı kadar içi de oldukça önemli. Evinizdeki mobilyalar depremin etkisiyle hareket edebilir ve güvenliğinizi tehlikeye atabilir. Bu nedenle kitaplık, beyaz eşya, koltuk takımı gibi eşyayı sabitlemelisiniz. Aksi halde evinizdeki eşyalar yüzünden oldukça sıkıntılı bir süreç yaşayabilirsiniz. 

 Deprem anında dolapların kapılarının açılması nedeniyle dolapların içerisinde bulunan eşya da güvenliğiniz açısından risk teşkil eder. Dolaplarda çocuk kilitleri kullanarak önleminizi alabilirsiniz. Raflardaki objelerin düşmesini engellemek için ise plastik ya da yapışkanlı tutucu malzemeler kullanabilirsiniz.

 Mobilyalarınızı nasıl konumlandırdığınız da önemlidir. Deprem sırasında çıkış yolunda sizi yavaşlatacak ya da engel oluşturabilecek mobilyaları daha uygun bir yere taşımalısınız. Bu yüzden buna göre ev dekorasyonu yapmak oldukça önemlidir. 

 Tüm aile bireylerine özel deprem çantası hazırlamak depreme hazırlıkta olmazsa olmazdır. Özellikle de son dönemde deprem çantası hazırlamanın ne kadar önemli olduğunu görebilirsiniz. Bu konuda detaylı araştırma yaparak önlemlerinizi mutlaka alın. 

 Başta çocuklarınız olmak üzere ailenize, arkadaşlarınıza ve komşularınıza deprem anında yapılması gerekenler hakkında bilgi vermeli, deprem tatbikatı yapmalısınız.

 Ve tabii ki oluşabilecek mal kayıplarını önlemek için deprem sigortası (DASK) ve konut sigortası yaptırmayı kesinlikle ihmal etmemelisiniz! Aksi halde can kaybı kaçınılmaz olup eviniz konusunda da birçok sıkıntı yaşayabilirsiniz. 

Gereken önlemleri aldığınızı düşünüyoruz. Peki, deprem anında neler yapmalıyız? Gelin şimdi de deprem anında neler yapabilirsiniz bir ona bakalım. 

Deprem Anında Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Deprem sırasında yapmanız gerekenleri uygulamak, can güvenliğiniz açısından oldukça önemli. Zaten bu konuda yetersiz bilgiye sahip olmak insan yaşamını etkileyen faktörlerden de biri. Bu konuda bilinçli olmak hem sizin hem de çevrenizin güvenliği için çok önemli. Peki, deprem anında neler yapılır? Şimdi, deprem sırasında yapılması gerekenler nelerdir, bakalım.

 Sakinlik! Deprem sırasında öncelikle sakin olmalısınız. Çünkü paniğe kapılmak, yanlış uygulamalar yapmanıza ve bu durumda riskin artmasına neden olabilir. Bu konu gerçekten zor gözükebilir fakat bu noktada sizin sakinliğiniz hayatınızı kurtarabilir.

 Düşme ihtimali olan ve yaralanmanıza sebep olabilecek raf, dolap gibi mobilya ve eşyadan uzak durmalısınız. Bu konuda yukarıda da yapmanız gerekenlerden bahsettik. Bu yüzden evinizde böyle eşyalar var ise mutlaka onları sabitlemelisiniz. 

 Camlar, balkonlar ve merdivenler de uzak durmanız gereken alanlardır. Deprem anında kişiler hemen merdivenlere giderek evden uzaklaşmak isterler. Fakat bu durum oldukça yanlış bir durumdur. Çünkü bu alanlar çökebilir ve can güvenliğinizi riske atabilir. Bu noktada, kapıların da güvenli alanlar olmadığını, uzak durmanız gereken noktalar olduğunu hatırlatmakta fayda var. Ayrıca deprem sırasında ve sonrasında asansörleri kullanmamalısınız. Bu yüzden de dışarı çıkayım derken kendinizi ve sevdiklerinizi tehlikeye atabilirsiniz. 

 Büyük bir deprem sırasında evden çıkmaya çalışmak, yaralanmaların asıl nedenidir. Bu nedenle hemen korunaklı bir yere geçmelisiniz. Bu noktada deprem konusunda bilgili kişiler evlerde nerelere saklanabilir ve nerelere gidebilirsiniz konusunda oldukça güzel açıklamalarda bulunmaktadır. Onların dediklerini dinleyip kendinize yaşam üçgeni oluşturabilirsiniz. 

 Sarsıntı anında sandalyelerle desteklenmiş masa altına, ağır bir koltuk gibi alanların yanına geçip dizlerinizi göğsünüze doğru çekmeli ve çömelerek hayat üçgeni oluşturmalısınız. Bunu yaparken bir elinizle sabit eşyayı tutmalı, diğer elinizle başınızı gelebilecek darbelere karşı korumalısınız. Sarsıntı geçene kadar olduğunuz yerde kalmalısınız. Ağır ve sizi koruyabilecek eşyanın altlarında veya yanında olmak, gelebilecek darbelere karşı sizin için daha güvenli bir alan oluşturur.

 Elektriklerin kesilebileceğinin ve etrafınızdaki alarmların çalabileceğinin farkında olmalı ve panik yapmamalısınız. Bu noktada telefon şarjınızı hep dolu tutmak güvenliğiniz için oldukça önemli olacaktır. 

 Eğer binada değilseniz tekin bir yerde olduğunuzdan emin olmalısınız. Etrafınızdaki binalardan dökülebilecek, düşebilecek camlardan, elektrik direklerinden uzakta, güvenli bir yerde depremin durmasını beklemelisiniz.

Deprem Sonrası Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Deprem anında yapılacaklar önemli, fakat depremden sonra da güvenliğinizi tam anlamıyla sağlayabilmek için yapmanız gerekenler var. Bu konuda şok ile birçok şeyi anlamayabilir ya da yanlış yapabilirsiniz. Bu konuda biraz kendinize zaman tanımalısınız. Ardından da sakinliğinizi koruyup deprem sonrasında neler yapabilirsiniz bunu kafanızda kurabilirsiniz. Gelin hep birlikte deprem sonrası neler yapabilirsiniz ona bir bakalım.

 Büyük depremlerden sonra artçı depremler olabilir. Artçı depremler de binalarda zarara, deformasyonlara ve tehlike arz edebilecek durumlara yol açabilir. Dolayısıyla sarsıntılar tamamen kesilene kadar binaya girmemeli, eğer binanız hasarlı ise evinizin dışında bir konaklama seçeneği tercih etmelisiniz. 

 Kendinizi inceledikten sonra çevrenizdekilerin yaralı olup olmadığını kontrol edin. Eğer yaralı varsa hızlı bir ilk yardım uygulamalı ve ambulansı çağırmalısınız. Bu konuda telefon konusunda sıkıntı yaşamamak çok önemlidir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi özellikle de gece yatarken telefonunuzu şarj etmek yapabileceğiniz en önemli şeylerden biri. 

 Su, elektrik ve doğal gaz tesisatını kapatmalı; kibrit ve çakmak gibi yanıcı ürünleri kullanmamalısınız. Bu durum sizi ve çevrenizdekilerin güvenliği için oldukça sıkıntılı olacaktır. 

 Panik yapmadan, deprem çantanızı ve mevsime uygun giysinizi de yanınıza alıp hızlıca evden çıkmalısınız. Tabii asansörü kullanmadan. Merdivenler konusunda da her zaman çok dikkatli olmanız gerekmektedir. Böyle bir durumda yine kendinizi tehlikeye atmış olabilirsiniz. 

 Hasar görmüş yapılara girmemelisiniz. Bu yapılar oldukça risklidir. Özellikle de son dönemde haberlere baktığımızda insanların eşyalarını almak için böyle binalara girmeye çalıştıklarını görmekteyiz. Bu oldukça tehlikeli bir durumdur. Bu can güvenliğinizi tehlikeye atar.

 Kapalı alanlardan çıktıktan sonra toplanma alanlarına gitmelisiniz.

 Eğer enkaz varsa kurtarma ekiplerine engel oluşturabilecek durumlardan uzak durmalı, çevrenizdekileri uyarmalısınız.

 Deprem sonrasında yayılan söylentilere inanmak paniğin artmasına neden olabilir. Bu konuda sadece uzmanlara güvenmeli ve uyarıları dikkate almalısınız.

Depremden Kaç Saat Sonra Eve Girilir?

Deprem sonrası dikkat edilmesi gereken en önemli konulardan biri ise “Depremden ne kadar sonra eve girilir?” sorusudur. Özellikle de kış gibi zor hava şartlarında insanlar soğuktan kaçmak için binalara tekrardan girmek isteyebilirler. Bilindiği üzere büyük depremlerden sonra artçı depremler devam edebilir. Artçı depremler zamanla azalır ve aynı şekilde büyüklükleri de etkisini yitirir.

Hasarlı binalara ya da sağlam olmayan yapılara zarar verebilecek büyüklükte olabilen artçı depremlerin, yapıları nasıl etkileyeceği tahmin edilemediğinden sarsıntılar tamamen bitene kadar evlere girmemek gerekir. Ayrıca artçı deprem sırasında da ana deprem anında yapılması gerekenleri yapabilirsiniz. Fakat yine de bu noktada toplanma alanlarına gitmek daha mantıklı olacaktır. Gerekli önlemleri almanın ve yapılması gerekenleri harfi harfine uygulamanın can ve mal güvenliğinizi korumak için oldukça önemli olduğunu unutmamalısınız. Çünkü depremin ne zaman ve nerede olacağını bilmek mümkün değil. Deprem anında yapılması gerekenlerin bilinmesi de depremden en az hasarla kurtulmak için hayati önem taşır. Deprem sırasında yapılması gerekenlere uyarak kendinizi ve ailenizi depremin etkilerinden koruyabilirsiniz. Bu yüzden evlere girmek yerine toplanma alanlarına gidebilir ve bu noktada ısınabilir ya da bekleyebilirsiniz. Zaten bu noktada devlet tarafından birçok kurum sizlere kapısını açmaktadır. Sadece bu konuda bilgi sahibi olup hareket edebilir ya da imkanınız var ise mutlaka şehir değiştirmelisiniz.