Depozito Nedir: Depozito Hakkında Her Şey

Bazı durumlarda evimizi terk etmek ve buna göre de yeni bir eve taşınmanız gerekebilir. Bu yüzden de bu noktada bilmeniz gereken şeylerden biridir. Çünkü eve çıkarken bilmeniz ve yapmanız gereken birçok unsur vardır. Bunları bilerek hareket ederseniz bu işlemleri kısa sürede halledebilir ve kısa sürede evinize taşınabilirsiniz. Bunlardan biri de depozito kısmıdır. Genel olarak çok fazla bilgi olmadığı için depozito konusu insanların kafasında soru işaretlerine neden olur. Bu yüzden de depozito konusunda bilgili olmanız bu işlemler konusunda sıkıntı yaşamamanıza neden olur. Gelin hep birlikte depozito nedir ve neden ödenir sorularına birlikte yanıt verelim. 

Buna göre depozito ile ilgili ilk bilmeniz gereken şeylerden biri de ne olduğu konusudur. Öncelikle depozito, kiralanan mülkün zarar görmeyeceğine dair para ya da kıymetli evrak olarak verilen güvence teminatına denir. Kiralama işlemlerinde bu teminat önceden verilir ve kira sözleşmesinin şartlarına bağlı olarak kiralanan mülkten çıkarken geri alınır. Buna göre de süreç ilerler. Tabi bu süreç sandığınızdan daha uzun olabilir. Bu yüzden de detayları bilmeniz çok önemlidir. 

Depozito ile ilgili en merak edilen şeylerden biri de paranın geri alınma durumudur. Çünkü ev sahibine teminat olarak verilmiş parayı geri almak bazen kiracılar için sorun olabilmektedir. Ülkemizde kiracıların hakları yasalar aracılığı ile koruma altına alınmıştır. Bu noktada kira sözleşmesi hazırlanırken “teminat bedeli” ya da “depozito” maddesine dikkat edilmesi gerekmektedir. Bunun için yapmanız gereken şeylerden biri sözleşme konusunda dikkatli olmanız ve buna göre tüm süreci bilmeniz gerekmektedir. Çünkü kira sözleşmelerinin asıl amacı ileride bir sıkıntı olmamasıdır. Bu yüzden de kiracı ve ev sahibi bu noktada uzun bir süre sözleşme konusunda uğraşmalı ve buna göre de son imzaları atmalıdırlar. Çünkü imza atıldıktan sonra sözleşme ile ilgili çoğu şeyi kabul etmiş olursunuz. Ardından yaşayacağınız sorunlar için oldukça uzun bir süreç sizi bekler ve mahkemeye bile başvurabilirsiniz. Bu da zaman kaybına ve maddi olarak da sizleri zorlar.

Depozito Ne Kadar Alınır? Ev Kiralanırken Ne Kadar Depozito Verilmelidir?

Depozito konusunda merak edilen diğer bir konu ise depozito ne kadar alınır sorusudur. Bu konuda kiracılar bazı soruları merak eder. Bunlardan biri de ev kiralanırken ne kadar depozito verilmelidir. Buna göre mal sahibi, teminat bedeli konusunda Borçlar Kanunu çerçevesinde belirlenmiş sınırlara sahiptir. Buna göre ev sahibi, 3 aylık kira bedelini depozito olarak isteyebilir; ama daha fazlasını isteyemez. Eğer böyle bir durum ile karşılaşırsanız mutlaka ev sahibi ile konuşmalı ve bu konuda değişikliğe gidebilirsiniz. Bu konuda yasalar sizi koruyacaktır. 

Diğer yandan bilmeniz gereken diğer şeylerden biri de kira depozitosu genellikle bir kira bedeli olarak istenir. Bazı ev sahipleri iki kira bedeli de talep edebilmektedir. Ayrıca evin içinde bulunan demirbaşlara göre de teminat miktarı üç kira bedelini aşmayacak şekilde bir miktar olabilir. Bu konuda ev sahibiniz ile anlaşabilir ve bununla birlikte hareket edebilirsiniz.

Depozito Nasıl Geri Alınır?

Depozito ile ilgili en çok merak edilen şeylerden biri de depozito nasıl geri alınır. Bu konuda bilmeniz gereken ilk şeylerden biri de depozitoyu geri almak için mülk sahibine, mülkün boşaltılacağının bilgisinin verilmesi gerekir. Öyle ki mülk sahibi ve kiracı, kendi aralarında anlaşarak depozito ödemesini tek seferde ya da taksitler halinde gerçekleştirebilir. Bu sayede kiracı herhangi bir zorluk ile karşılaşmaz ve zamanında ödemesini gerçekleştirir. Bu konuda bilmeniz gereken şeylerden biri de eve ya da demirbaşlara kullanıcı hatası nedeni ile zarar gelmişse ev sahibi, depozitoyu bu zararları gidermek için kullanabilir.

Kiracılar için en önemli şeylerden biri de kiracı, eve zarar vermediği ve kira sözleşmesindeki tüm şartları yerine getirdiği halde ödediği teminat bedelini geri almakta sorun yaşıyorsa ev sahibi aleyhine icra takibi başlatarak hakkını arayabilir. Ev sahibi, kiracısını zor durumda bırakıyorsa ilgili birimler tarafından inceleme yapılarak durum karara bağlanacaktır. Bu konuda kiracı haklı ise mutlaka hakkını aramalı ve buna göre devam etmelidir süreç. Bu yüzden bu konuda dikkat etmeli ve adımları uzun uzun incelemelisiniz. 

Ev Sahibi Depozitoyu Ne Zaman Geri Ödemelidir?

Depozito konusunda merak edilen diğer bir konu ise ev sahibi depozitoyu ne zamana geri ödemelidir sorusudur. Buna göre bu durum kafasına göre hareket edilmemelidir. Çünkü bu noktada devlet bu durumu sınırlandırmıştır. Buna göre yasalar çerçevesinde belirlenmiş sınır 3 aydır. Kira sözleşmesi feshedildikten sonra ev sahibi, yasal bir engel yoksa parayı bu süre içinde ödemelidir. Eğer ki bu durumda ödemeniz gerçekleşmezse bu konuda dava açabilir ve hakkınızı arayabilirsiniz. 

Depozito Hangi Durumlarda Geri Verilmez?

Depozito konusunda diğer bir merak edilen şeylerden biri de depozitonun hangi durumlarda geri verilmeyeceği konusudur. Bu konunun bu kadar merak edilmesinin sebebi tabi ki de çoğu insan depozito ödemek istemez. Bu yüzden de geri almak ya da hiç ödeme yapmak istemezler. Bu noktada depozitonun hangi durumlarda geri verilmeyeceği konusu çok önemlidir. Buna göre Borçlar Kanunu’na göre depozito, kiracıdan güvence olarak para ya da kıymetli kağıt alınması anlamına gelmektedir. Bu güvence, aşağıdaki durumları koruma altına almaktadır:

• Kiracının eve ya da demirbaşlara zarar vermiş olması

• Kiracının kira borcu bulunması

• Kiracının ödemekle yükümlü olduğu fatura ya da apartman giderlerini karşılamamış olması

Ayrıca bazı mülk sahipleri ile kiracılar arasında, son bir ya da birkaç kirayı ödememek kaydıyla teminat bedeli anlaşması yapılabilir; ama bu durumu hukuk uzmanları önermemektedir. Bu tür anlaşmalar, ileride yaşanabilecek sorunlarda özellikle kiracının karşısına negatif bir durum olarak çıkabilir. Bu yüzden bu konularda oldukça dikkatli olmalısınız. 

Teminat bedeli ile yaşanan anlaşmazlıklarda şikayetçi taraf savcılıklara başvurarak yasal yollara yönelebilir. Bu noktada ifadeler ve deliller incelenerek bir sonuca varılmaktadır. Bu süreç uzun olduğundan dolayı bu konuda mağdur olmamak için sözleşme konusunda dikkat edebilirsiniz. 

Kiraya Veren Depozitodan Kesinti Yapabilir mi?

Depozito konusunda diğer merak edilen şeylerden biri de depozitodan kesinti konusudur. Kiraya verenin depozitoyu iade etmemesi veya kesinti yaparak iade etmesi kiracıların uygulamada sıklıkla yaşadığı bir sorundur. Bu yüzden de bu konuda bilgi sahibi olmanız gerekmektedir. Diğer yandan yeni düzenleme uyarınca depozitonun bankaya yatırıldığı kira sözleşmelerinde, bu durum artık kiracılar açısından sorun teşkil etmemektedir. Zira kiraya verenin kesinti yapabilmesi için kiracının rızasının varlığı veya kiracının rızası mevcut değilse kesinleşmiş bir mahkeme kararı ya da icra takibinin bulunması gerekecektir. Bu konuda kiracının rızasının genellikle bulunmayacağı da düşünüldüğünde, kiraya veren zararının bulunduğunu dava açarak ispatlaması halinde depozito iadesinde kesinti yapabilecektir. Bu süreç biraz olacak fakat sizin lehinize sonuçlanacaktır. 

Ancak 818 sayılı Borçlar Kanunu döneminde kiraya verene elden teslim edilen ve yeni düzenlemeye rağmen hala kiraya verene teslim edilen depozitolar bakımından iade noktasında kiracılar problem yaşamaya devam etmektedir. Dolayısıyla kiraya verenin keyfi kesinti yapmasının önüne geçebilmek için kiracılar, ilgili bedelin iade edilmemesi veya eksik iade edilmesi üzerine dava açmak zorunda kalmaktadır.

Kiraya verenin depozitodan kesinti yapabilmesi için taşınmazda olağan kullanım sonucu meydana gelen yıpranmanın ötesinde bir zararın varlığı gereklidir. Zira TBK m.334 gereği kiracının,  sözleşmeye uygun kullanımı dolayısıyla kiralanan taşınmazda meydana gelen olağan eskime ve bozulmalardan sorumluluğu bulunmamaktadır. Bu nedenle kiraya verenlerin, kiralanandaki olağan yıpranmalar nedeniyle kesinti yapması hukuka aykırılık teşkil etmektedir.

Depozito İade Edilmezse Ne Yapılabilir?

Depozito konusunda kiracılar çok büyük sorunlar yaşamaktadır. Bu konuda ev sahipleri haklarını kötüye kullanmakta ve bu da kiracılar için oldukça sıkıntılı bir durumdur. Buna göre kira sözleşmesi sona erdirilip taşınmazın tahliye edilmesi durumunda, vadeli hesapta bulunan depozito, kiraya veren tarafından sözleşmeyle ilgili yasal yollara başvurulmadıysa sözleşmenin sona erdiği tarihten itibaren üç ay sonra kiracıya iade edilecektir. Bu süreye dikkat etmeniz gerekmektedir. Ancak uygulamada sıklıkla depozito bedelleri bankaya yatırılmayıp kiraya verenlere teslim edildiğinden iade noktasında kiracıların sorun yaşamaya devam ettikleri açıktır. Bu da kiracıların çoğu hakkını elinden alır. Diğer yandan taşınmazın tahliye edilerek sözleşmeye uygun şekilde kendisine teslim edilmesi üzerine kiraya veren, kira sözleşmesi nedeniyle bir zararı mevcut değilse depozitoyu kiracıya iade etmekle yükümlüdür. Kiraya verenin iade yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde kiracı, depozito iadesi için icra takibi ve dava yoluna başvurmalıdır. Bu süreç uzun sürse de kısa sürede kiracının lehine dönüşecektir. Bu konuda hakkınızı yedirmemelisiniz. 

Ev Kiralarken Depozito Senedi Nedir?

Tabi ev kiralarken yapmanız gereken birçok detay vardır. Bunlardan biri de depozito senedi olarak karşımıza çıkmaktadır. Buna göre kira sözleşmesi imzalarken hem kiracı hem de ev sahibinin haklarını güvence altına alması çok önemli. O yüzden depozito talep edilen durumlarda depozito teminat senedi de imzalanması gerekiyor. Depozito senedini imzalarken dikkat etmeniz gereken durumları şu şekilde özetleyebiliriz:

• Depozito senedinin bir teminat senedi olduğunun belgede açık olarak belirtilmesi

• Depozito senedinin mülkün eksiksiz ve sorunsuz şekilde takas edileceğini ve aksi durumda iki taraf için de hukuki sorumluluklar meydana geleceğini belirten bir bildirge olması

• Boş senede asla imza atılmaması

Kira sözleşmesinin süresi dolduğu takdirde depozito senedinin de geçersiz sayılacak olduğunu da unutmamalısınız. Bu yüzden sözleşme imzalamadan önce mutlaka bilgileri okumalı ve ona göre hareket etmelisiniz. 

Depozito Miktarının Belirlenmesinde Üst Sınır Nedir?

Depozito konusunda son olarak bilinmesi gereken şeylerden biri de depozito miktarının belirlenmesinde üst sınır nedir konusudur. Bunun için TBK 342. maddesi uyarınca konut ve çatılı işyeri kira sözleşmelerinde, depozito miktarı sınırlandırılmış olup üç aylık kira bedelini geçemez. Kira sözleşmesinde kararlaştırılan depozito, üç aylık kira bedelini aşıyorsa bu durumda kısmi butlan söz konusu olacak ve üç aylık kira bedelini aşan kısmı geçersiz kabul edilecektir. Böylelikle kiracı da depozitonun üç aylık bedeli aşan kısmının iadesini talep edebilecektir. Diğer yandan bu konuda diğer bilinmesi gereken şey ise faiz durumudur. Bankaya yatırılan depozitonun faiz geliri de anaparaya eklenerek teminat kapsamında değerlendirilmektedir. Öyle ki depozito üç aylık kira bedelini aşmamak kaydıyla yabancı para üzerinden de kararlaştırılabilir. Bu konuda diğer bilmeniz gereken şey ise yabancı para durumudur. Buna göre depozitonun yabancı para cinsinden de kararlaştırılması mümkündür. Bu durumda da üç aylık kira bedeli üst sınırı uygulama alanı bulmaktadır.