Binanın Depreme Dayanıklı Olduğunu Nasıl Anlarız?

Bilindiği üzere ülkemiz deprem bölgesinde yer almakta. Bu yüzden de deprem konusunda bilgili olmak ve depreme dayanıklı binalar yapmak bu konuda yapabileceğimiz en önemli şeylerden biri. Özellikle de son dönemde yaşanan olaylar deprem konusunda ne kadar dikkatli olmamız gerektiğini de bizlere hatırlattı. Bu noktada en çok üzerinde konuşulan konu ise tabi ki de binaların depreme dayanıklı olup olmadığı konusu oldu. Gelin hep birlikte binanızın depreme dayanıklı olup olmadığını birlikte öğrenelim. 

Depremlerin yaşanmasını engellemek elbette mümkün değil, fakat gerekli önlemleri alarak deprem nedeniyle yaşanabilecek maddi ve manevi kayıpların, hasarların önüne geçebilmek mümkün. Bu yüzden de deprem konusunda önlem almak yapabileceğiniz en önemli şeylerden biri. Diğer bir deyişle deprem öncesinde, esnasında ve sonrasında yapmanız gerekenleri uygulamak hayati öneme sahip olabilir. Tam da bu noktada, yaşadığınız binanın depreme karşı dayanıklı olup olmadığının öneminin altını bir kez daha çizmek isteriz. Peki, bir evin depreme dayanıklı olup olmadığı nasıl anlaşılır, deprem dayanıklılık testi nasıl yaptırılır?

Eviniz Depreme Dayanıklı mı?

Söz konusu doğal afetler olduğunda doğaya müdahale edemeyeceğimizi biliyoruz. Ancak doğal afetlere karşı önlemler alarak olası afetlerin yıkıcılığını hafifletebiliriz. Deprem de bunlardan biri. Bu doğal afete karşı ne gibi önlemler alınabilir düşünürken hepimizin aklına “Evim depreme dayanıklı mı?” sorusu geliyor. Çünkü binanın depreme dayanıklı olması, depremi az hasarlı atlatmanın en önemli faktörlerinden. Binanızın depreme dayanıklı olup olmadığını öğrenmek için uzman bir ekibin yapıda bulunan duvarları, kolonları ve hatta zemini incelemesi gerekiyor. Bu yüzden de bunun için binanızın kontrol edilmesi ve bir rapor hazırlanması gerekiyor. Bu noktada sizin de yapmanız gereken birçok detay var. Bunları bilerek hareket ederseniz olası bir depreme karşı önlemlerinizi hızlı bir şekilde alabilirsiniz. Bu noktada oturduğunuz bina için önceden uzmanlar gelip deprem risk raporu oluşturmuş olabilir. İkamet ettiğiniz ilçenin belediyesinden bu bilgiyi öğrenebilirsiniz. Eğer binanızın deprem risk raporu kaydı bulunmuyorsa binanızın depreme dayanıklılığını öğrenmek için deprem testi yaptırmalısınız. Bunun için de yapmanız gereken adımları takip ederek en kısa sürede önlemlerinizi alabilirsiniz. 

Evinizin Depreme Dayanıklılığını Anlamak İçin Nelere Bakılmalı?

Deprem konusunda özellikle de son dönemde oldukça fazla hareketli bir dönem yaşıyoruz. Tabi durum böyle olunca da ister istemez kişiler deprem konusunda da birçok önlem almak istiyor. Deprem konusunda bilinçli olmak deprem konusunda yapabileceğiniz en önemli şeylerden biri. Bu yüzden de bu noktada ilk adımınız tabi ki de yaşadığınız yere önlem almak. Evet, yapı uzmanları tarafından gerçekleştirilecek testler tartışmaya gerek olmayacak kadar önemli. Fakat bu testler kadar net bilgi vermese de binadaki bazı özellikler risk durumu hakkında fikir verebilir. O halde, evin depreme dayanıklılığını sorgulama aşamasında incelemeniz gereken en önemli noktaları sıralayalım.

 Binanın yaşı: Deprem konusunda bir binanın dayanıklı olup olmadığını ilk olarak binanın yaşından bir noktaya kadar tahmin edebilirsiniz. Yapının hangi deprem yönetmeliğine uygun şekilde yapıldığı konusundaki bilgiyi binanın yaşı verir. 1999 depremi sonrası değişen yönetmelikle binaların daha sağlam ve depreme dayanıklı şekilde yapılması zorunlu tutulmuştu. Bu nedenle bir binanın depreme dayanıklılığını anlayabilmek için bina yaşına dikkat edilmelidir. Sizler de bu konuda e-devlet üzerinden gerekli araştırmaları yaparak kısaca bilgi sahibi olabilirsiniz. 

 Zemin durumu: Deprem konusunda ilk olarak binanızı kontrol ettirmek aklınıza gelebilir. Fakat aslında durum bu kadar basit değil. Çünkü binanız ne kadar sağlam da olsa binanızın zemin durumu bu noktada daha önemlidir. Çünkü zemin kuvvetli değil ise binanız direkt olarak yıkılacaktır. Buna göre dere yatağı ya da dolgu alanlar doğal afetlere karşı daha savunmasız, sert zeminlerdeki yapılar ise daha dayanıklı kabul edilebilir. Ayrıca binanın temelinde yer altı suyu olup olmadığı da önemlidir. Bu sular motopomplarla temelden çekilip dışarı atılsalar da zeminde yeniden su birikmesi ve bu durumun temele zarar vermesi göz önünde bulundurulduğunda zemin durumunun önemi bir kez daha anlaşılır. Bu da binanız için oldukça büyük sorunlara neden olacaktır. Tabii bu noktada, yapıda kullanılan malzemelerin kalitesinin de önemli olduğunu hatırlatmakta fayda var. Beton kalitesi gibi kriterler ancak inşaat mühendisleri gibi uzmanlar tarafından incelenip değerlendirilebilir. Böylece binanızın olası bir deprem durumunda ne olacağını bilebilirsiniz ya da tahmin edebilirsiniz. 

 Onaylanan projeye uygunluk: Deprem konusunda bilindiği gibi birçok kişiler ve kurumlar sorumlu. Bu yüzden de binanın yapımından onaylanmasına kadar birçok kişi de bu işten sorumlu. Her şey çok iyi yapılmış olabilir ve yapılar, onaylanan proje doğrultusunda inşa edilmeli ve inşa sonrasında da bu projeye sadık kalınmalıdır. Fakat bu noktada ülkemizde birçok yanlış yapılmaktadır. Bunlardan bazıları tabi ki de binaya sonradan kaçak kat çıkılması, asansör yapılması, tadilat sırasında kolonların kesilmesi gibi projede yer almayan uygulamaların hayata geçirilmesi ne yazık ki güvenlik sorunları doğurabilir. Eğer binanızda böyle bir durum söz konusuysa kesinlikle bir uzmana danışmanızı öneririz. Böyle bir durumda maliyetten kaçarken daha büyük bir yıkıma neden olabilirsiniz. Bu yüzden özellikle de yasak olan şeyleri öncelikle devletin kurumlarından onay alarak hayata geçirmelisiniz. 

 Kiriş ve kolon durumu: Yaşanılan depremlerden de gördük ki deprem konusunda en büyük yanlış kiriş ve kolon eksikliği. Hatta çoğu binanın bu konuda yetersiz olması zaten yıkılmasına neden olmuş. Buna göre bu konuda dikkatli olmanız çok önemli. Çünkü kolon ve kirişlerdeki çatlaklar binanın dayanıklılığı hakkında bilgi verebilir. Fakat kiriş ya da kolonlarda herhangi bir çatlak yoksa bu da bina dayanıklılığının yüksek olduğu anlamına gelmeyebilir. En doğru sonucu deprem dayanıklılık testi ile öğrenilebileceğini bir kez daha hatırlatmak isteriz. Eğer sizler de binanızda kiriş ve kolon konusunda bir şüphe duyuyorsanız ya da evinizin altında bir iş yeri var ise ve bu konuda da şüpheniz var ise mutlaka deprem testi yaptırmalı ve buna göre hareket etmelisiniz. 

 Binadaki rutubet durumu: Rutubet, binanın su yalıtımının iyi yapılmadığı anlamına gelebilir. Özellikle bodrum kattaki rutubet zamanla binanın taşıyıcı sistemlerine zarar verebilir. Bu yüzden de evinde rutubet olan kişilerin bu konuda önlem alması gerekmektedir. Aksi halde oldukça sıkıntılı bir süreç yaşayabilir ve deprem de binanız çok fazla etkilenebilir. 

30 Yıllık Bina Depreme Dayanıklı mıdır?

Binanın depreme dayanıklı olup olmadığını anlamak için dikkat edilmesi gerekenlerden birinin de binanın yaşı olduğunu belirtmiştik. Bina yaşı, yapı ile ilgili pek çok detay veriyor. Bu durum, daha yeni binalara taşınma gibi bireysel olarak alabileceğiniz önlemler için oldukça önemli. Tabi yaş önemli bir kriter fakat sadece bu kritere göre hareket etmek de doğru değil. Bilindiği gibi evlerin yıkılmasının birçok sebebi var. Öyle ki ülkemizde bazı durumlarda yepyeni evlerde yıkıldı. Yani bir binanın eski olması yıkılacağı anlamına gelmemektedir. Diğer yandan ülkemizde daha öncesinde de birçok deprem meydana geldi. Bu noktada hatırladığımız önemli depremlerden biri de 1999 depremi. Bu depremden sonra binalar konusunda da birçok değişiklik meydana geldi. 1999 depremi sonrası değişen bina denetim yasası ile inşa edilecek binaların eskiye oranla daha sağlam ve depreme dayanıklı olması zorunluluk haline getirildi. Bu nedenle 1999 sonrası inşa edilen yapıların daha güvenli olduğunu söyleyebiliriz. Tabi sadece seneye göre evinizin yıkılıp yıkılmayacağını da anlamanız mümkün değil. Çünkü bu noktada yukarıda da belirttiğimiz gibi birçok şey var. Buna göre yapıda kullanılan malzemenin kalitesi de bu noktada çok önemli. 30 yıllık bir bina, kaliteli malzemelerden inşa edilmişse yeni binalardan daha bile sağlam olabilir. Bunu tespit etmenin yolu, uzmanlara danışarak binaya depreme dayanıklılık testi yaptırmaktır. Bu yüzden de binanız konusunda kesin bir bilgiye ulaşmak isterseniz mutlaka deprem testlerinizi en kısa sürede yaptırmalı ve bir konuda eksiğiniz var ise mutlaka önleminizi almalısınız. 

Depreme Karşı Dayanıklılık Testi Nasıl Yapılır?

Depremlerden sonra akıllara ilk gelen soru tabi ki de deprem testleri oldu. Deprem testi konusunda birçok kişi yeterli bilgiye sahip değildi fakat yine de bu konuda son dönemde özellikle çok fazla araştırma yapılmıştır. Bahsettiğimiz gibi gözle görebileceğiniz bazı unsurlar bir binanın dayanıklılığı konusunda size fikir verebilir. Fakat bazen gözle göremeyeceğiniz ve uzman incelemesine ihtiyaç duyulan bazı özellikler binanın güvenilirliği konusunda bilgi verir. Yani evet, binanın depreme karşı dayanıklılığını ölçmek için analiz yaptırmak gerekir. Peki, depreme dayanıklılık testini kim yapar? Gelin bu konuda detaylı açıklama yapalım. 

Binanın depreme karşı dayanıklılık analizi; belediyeler, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri, kaymakamlıklar ya da özel şirketler tarafından yapılabilir. Eğer özel bir şirketten hizmet almayı planlıyorsanız bu şirketin portfolyosunu incelemek, şirket güvenilirliği hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlayabilir. Bu arada deprem dayanıklılık testi fiyatlarının da analiz merkezine göre değişiklik gösterebileceğini belirtelim. Bu yüzden de özel bir şirket konusunda biraz daha detaylı araştırma yapabilir ve etrafınızda memnun kalan firmalar var ise bu firmalardan yardım alabilirsiniz. Çünkü piyasada çok fazla bu konuda dolandırıcı firma vardır. Bu yüzden de bu konuda titiz olmak ve gerekirse devlet kurumlarını tercih etmek oldukça mantıklı olacaktır. 

Deprem testinin kim tarafından yapıldığını öğrendik. Bu konuda merak edilen diğer şeylerden biri de dayanıklılık testi nasıl yapılır? Bunun için görevlendirilen uzmanlar ön gözlem sonrasında binanın zemininde ve taşıyıcı sistemlerinde detaylı incelemeler yapar. Binanın zemin durumunu, fay hattına uzaklığını, geçirmiş olduğu depremleri incelerler. Asıl sonuç ise binadan karot alımı (yapıdan örnek alma) ve bu örneğin incelemesi sonrasında oluşturulacak raporla kesinlik kazanır. Bu rapora göre sizler de binanızın durumunu öğrenir ve ona göre önlemlerinizi kısa sürede alabilirsiniz. 

Zorunlu Deprem Sigortası Poliçesini Yenilemeyi Unutmayın!

Günümüzde deprem gibi doğal afetlerin ne zaman yaşanacağını bilmek mümkün olmasa da gerekli önlemleri almak ve bu sayede hem maddi hem de manevi kayıpları önlemek mümkün. Bu konuda aslında devlet olarak da birçok şeyi yapıyor ve kişiler olarak da yaptığımız şeyler mümkün. Bunlardan biri de DASK. Her yıl yenilenmesi zorunlu olan sigorta ürünü DASK da binanızda deprem nedeniyle oluşabilecek hasarlara karşı maddi olarak güvence sunmayı amaçlar. Poliçenizde belirtilen teminatlar ve limitler dâhilinde size güvence sunan DASK konusunda sitemizde de birçok yazı mevcut. Sizler de bu konu hakkında ayrıntılı bilgi almak için yazımızı okuyabilirsiniz. Ayrıca DASK fiyat bilgisi konusunda da sitemizdeki yazıları okuyabilir ve bu konuda sizlere gösterdiğimiz yollar ile kısa sürede istediğiniz cevaba ulaşabilirsiniz.