Araç Değer Kaybı Nedir? Araç Değer Kaybı Prosedürü Nasıl İşler?

Kişilerin, kaza sonrasında araçta yaşanan değişikliğin yarattığı mali kaybı dengelemek adına sigorta yaptırması hukuki olarak zorunludur. Bu durum hem sürücü için hem de karşı taraf için oldukça önemlidir. Karayolları zorunlu trafik sigorta poliçesinde bulunan maddeler kişilerin hakkını gözetir. Bu yüzden bu sigorta konusunda dikkatli olmanız gerekmektedir. Bu tarz durumlarla karşılaşan insanların kurallardan haberdar olmaması nedeniyle sigorta şirketlerinden parasını istememesi sık rastlanan bir olaydır. Hakkınızı kaybetmemek için uygulamaya ve kapsamına hâkim olmanız önemlidir. Gelin hep birlikte araç değer kaybı prosedürlerinin kapsamına bakalım. 

Araç Değer Kaybı Prosedürlerinin Kapsamı Nedir?

Kullandığınız araçta değer kaybı olup olmadığını ve eğer varsa miktarını öğrenmek için sigorta şirketine dilekçe verebilirsiniz. Kazaya karışan araçların plakaları ve kimin ne kadar kusuru olduğuna dair bilgi alabilirsiniz. Bu sizin hakkınızdır. Çünkü araçların değer kaybını bağlı bulundukları sigorta şirketleri öder. Değer kaybı şartları birçok farklı unsura göre değişiklik gösterir. Bu noktada şirketinizin kapsamını bilmeniz önemlidir. Diğer yandan bir kazaya karıştığınızda bağlı olunan sigorta şirketini arayarak tutanak için bir eksper gönderilmesini isteyebilir, hasar tespitini öğrenebilirsiniz. Sizin ya da karşı tarafın kusur durumuna göre ödemeyi, hatası daha yüksek olan kişinin şirketi öder. Kaza öncesi değer, hasar sonrası değer ve onarım maliyeti gibi farklı tutarlar eksperler tarafından belli başlı unsurlara göre belirlenir. Hazırlanan rapor şirkete sunulduktan sonra başvuru yaparak maliyetin size ödenmesini isteyebilirsiniz. Hasar ödemelerinde araçların yaş durumu da değerlendirildiği için işlem öncesi bu durumu göz önünde bulundurabilirsiniz.

Bu noktada merak edilen şeylerden biri de kasko kapsamıdır. Bu durum çoğu kişi tarafından merak edilmektedir. En çok da tartışılan konulardan biridir. Buna göre, kasko, hırsızlıktan kazalara varana kadar birçok olumsuz durumda aracın kullanıcısını koruduğu için; bu sigortanın yaptırılması önerilir. Sigorta ödeme dönemlerini düzenli olarak takip ederek otomobilinizin her daim maddi güvence altında olmasını sağlayabilir, karşılaştığınız problemlerde ücreti şirketten talep edebilirsiniz.

Araç Değer Kaybı Hesaplama Yöntemleri Nedir?

Kazaya karıştıktan sonra değer kaybının geri alınabileceğini bilmeyen insanlar tarafından sigorta şirketine bırakılan paranın geri alınması için bazı yollar vardır. Bu durumu bilmek sizlere oldukça büyük avantaj sağlayacaktır. Son 2 yıl içerisinde yapılmış bir kazada eğer şartları sağlıyorsanız kaybettiğiniz maddi tutarı geri alabilirsiniz. %100 kusurlu olmadığınız her kaza için bir dilekçe aracılığı ile başvurarak maddi destek alabilirsiniz. Kaza sonrası tespit tutanağının tutulmuş olması parayı geri almanız için gereklidir. Kazanın boyutunu önemsemediğiniz ya da kaçtığınız için tespit tutanağı tutturmadıysanız sigorta şirketinden para alamazsınız. Tutanağın bulunduğu kazalar için aracın hasarının tamamen onarılmış olması şartı aranır.

Araç değer kaybı hesaplama işlemlerinde göz önünde bulundurulan unsurlar şu şekilde sıralanır:

• Aracın üretim yılı, marka ve modeli

• Hasar geçmişi ve niteliği

• Değişen parça sayısı ve niteliği

• Aracın kilometresi

• Trafiğe ilk çıkış tarihi

• İkinci el pazar değeri

• Tamiri yapan yerin yetkili servis olup olmaması

• Boya yenilemesi, teker, süspansiyon direksiyon gibi yürüyen aksamın durumu

Tüm bu noktalar işinin ehli eksperler tarafından değerlendirmeye alınarak kazadan önceki değeri ve kaza sonrası değişenler ile beraber yeni pazar fiyatı belirlenir. Düz hesap yapılırsa;

• 100.000 TL’lik sıfır bir araca kaza sonrası 10.000 TL onarım maliyeti çıkartılırsa yeni değer 90.000 TL olur.

• Aracın her 15.000 kilometresi ve yaşı için yıpranma payı olarak değer kaybından %10 oranında düşüş yapılır.

• Her yıl %10 değer kaybı yaşandığından 10 yaş üzerindeki bir araçta artık değer kaybı bulunmaz.

Eksperler tarafından yapılan işlemler oldukça kapsamlı olmaktadır. Bunun içinde kaportaya yapılan işçilik maliyeti, boyanın yenilenmesi ve takılan parçaların orijinal ya da yan sanayi olması gibi her detay titizlikle ele alınarak kişinin haklarının gözetildiği bir uygulama yapılır. Araç değer kaybı şartları değişken olduğundan her daim dilekçe ve başvuru yolu ile halledilemeyebilir. Bu durumda olayı mahkemeye taşıyarak yeni bilirkişi raporlarıyla tekrar inceleme başlatılır.

Araç Değer Kaybı Durumunda İşinize Yarayacak İpuçları Nelerdir?

Kaza sonrası yaşadığınız maddi zararı geri almak için araç değer kaybı başvurusu yapabilirsiniz. Sigorta şirketine başvuru yaptıktan sonra tarafların anlaşması halinde kayıp birçok farklı unsur göz önünde bulundurularak size geri ödenir. Bu noktada bilmeniz gereken şeylerden biri de şirketler bazı araçların yaşından kusur durumuna birçok farklı sebeple az ödeme yapabilir ya da hiç yapmak istemeyebilir. Bu tarz durumlarda başvurabileceğiniz yollar vardır. Sigorta şirketinin size az ödeme yaptığını düşünüyorsanız tekrar başvuru yaparak aradaki farkı isteyebilirsiniz. Bu sizin yasal hakkınızdır. Tabi ki de reddedilme durumu vardır. Eğer böyle bir şey olursa yani reddedilmesi durumunda ilk atmanız gereken adım Sigorta Tahkim Komisyonu başvurusu yaparak durumun bildirilmesi olmalıdır. Sigorta şirketlerine yaptığınız her başvurunun yasal olarak 15 gün içerisinde cevaplanması gerekir. Cevap alamadığınızda ya da olumsuz bir durumla karşılaştığınızda komisyondan yardım isteyebilirsiniz. Resmi olarak Sigorta Tahkim Komisyonu’ndan adınıza olumlu karar çıktığında tazminat ve başvuru ücretini geri alabilirsiniz. Sigorta şirketinden bedeller icra takibi ve bildirim usulü ile geri alınarak tüm hakkınız size iade edilmiş olur.

Hakkınızı almanın yollarından biri de dava açmaktır. Başvurduğunuz yollarla hakkınızı geri alamazsanız son adımda dava açarak yeniden deneyebilirsiniz. Bu alanda açılan daha önceki davalarda alınan kararları emsal gösterebilirsiniz. Evrakları kendiniz hazırlayarak işlemleri takip edebilir ya da bir avukat ile anlaşarak fazla uğraşmadan çözebilirsiniz. Dava ve öncelikli diğer başvuru yollarında ihtiyaç duyacağınız bazı belgeler şunlardır:

• Sigorta şirketi başvuru formu

• Hasar ekspertiz raporu ve fotoğrafları

• Kaza tespit tutanağı

• Araçların ruhsatı

• Kişilerin ehliyeti, TC numarası bulunan kimlik fotokopisi

• Ödemenin tespiti için tarafların banka hesap bilgileri

Bazı durumlar değer kaybı ödemesinin alınmasını engeller. %100 kusurlu taraf hiçbir şekilde para alamaz. %10’luk düşüş nedeniyle 163.000 kilometre ve 10 yaşın üzerindeki araçlar ödeme alamaz. Tek tarafın dahil olduğu, yani karşıda ikinci bir aracın olmadığı durumlarda, örneğin bir ağaca çarptığınızda ödeme alamazsınız. Hafif çizik, göçük gibi hasarların tamponda yer alması ve motosiklet kazaları da ödeme alınamayan durumlardandır.

Kaza sonrası ikame veya pert araç tahsilatları denildiği zaman akla kişinin araçsız kaldığı dönemde yaptığı masraflar gelmelidir. Kişi kaza sonrası aracın serviste olduğu süreçte mecburi olarak taksi, otobüs ya da kiralık taşıt kullanabilir. Bu masraflar da sigortadan istenen ödemeler arasına eklenebilir. Sigorta şirketinin aracın servisten çıkış süresine kadar yedek bir otomobil tahsis etmesi durumunda ise bu yükümlülük ortadan kalkar. Perte çıkan, yani tekrar trafiğe giremeyecek olan araçlarda da ödemenin geç yapılmasından dolayı kişiye ek masraflar yükleniyorsa tazminat talep etme hakkı vardır.

Ticari araçlar söz konusu olduğunda ise şirketler ikame araç verme yükümlülüğünde değildir. Kişinin servis süresi ve perte çıkma ödemelerini geç almasından dolayı ortaya çıkan zararını ise kazayı yapan karşı taraf öder. Ödemeler kişinin kusuru oranında hesaplanarak yapılır.