Araba Neden Hararet Yapar?
| Melike Kayabaşı
Araba kullanmak yaz kış bazı gereklilikleri de beraberinde getiri. Bununla birlikte yazın araba kullanmak kış aylarındakinden daha keyifli gibi gözükse de aslında yazın da araba konusunda bazı sıkıntılar olabilir. Yazın sıcağını sevebilirsiniz ve araba kullanmanın konforunu yaşarsınız ancak sıcaklıklar yükseldiğinde arabanızın serin kalmasına yardımcı olmanız gerekir. Çünkü aksi halde araç için bazı sıkıntılar olabilir. Çok sıcak çalışan bir arabanın motoru, araca zarar verebilir ve güvenliğinizi tehdit edebilir. Arabanız aşırı ısınırsa, güvende kalmak, arabanın parçalarına ve motoruna ciddi zararlar vermemek için ne yapmanız gerektiğini bilmeniz çok önemlidir. Gelin hep birlikte hararet yapan araçlar için neler yapılması gerek bir öğrenelim.
Hararet Ne Demek?
“Hararet nedir?” sorusunun cevabı şu şekilde verilebilir: Radyatör, düzgün çalıştığında motor bloğunu aşırı ısınmaya karşı korur. Soğutma sıvıları motor bloğundan geçerek aşırı ısıyı dışarı atmak için radyatöre akar. Soğutma sıvısı daha sonra motora geri döner. Radyatör düzgün çalışmadığında motor bloğuna dönen soğutma sıvısı çok sıcaktır ve bunun sonucunda araba hararet yapar. Bu yüzden de çok sıcak havalarda araçlarınız hararet yapabilirler. Bu noktada sizin neler yapacağınız ve bu durumu nasıl anlayacağınız çok önemlidir.
Motor Neden Hararet Yapar?
Öncelikle sürücüler için en merak edilen şeylerden biri de hararet neden yükselir sorusu olmakta. Aslında bu hararet sorusunun birçok farklı cevabı olabilir. Çünkü motorlar birçok nedenden dolayı aşırı ısınabilir. Örneğin, yaygın neden, soğutma sisteminden kaynaklanır. Hararet, çeşitli motor aksamları, radyatör ve termostat gibi parçalardan da oluşabilir. Soğutma sistemindeki arızalar, motorun aşırı ısınmasına yol açabilecek karmaşık bir yapıda bulunan çok sayıda bileşenden kaynaklanabilir. Bu yüzden hararetin tek bir nedeni olmadığını bilmek ve buna göre hareket etmek çok önemlidir.
Araba Hararet Yaparsa Ne Olur ve Nasıl Anlarız?
Öncelikle hararet durumunda araç için bazı şeyleri yapmanız gerekmekte. Öyle ki arabanız hararet yaparsa motor sıvınız düşebilir. Soğutma sıvısının seviyesi düştüğünde ve motor soğutulmadığında araba fazla ısınabilir. Bunun sonucunda araç tutukluk yapabilir. Bununla birlikte termostatınız arızalanabilir, arıza devam ederse aracınız giderek daha fazla ısınır. Bu sürekli olarak meydana gelirse, aracın durmasına ve duman dalgalarına neden olabilir. Bu noktada artık aracınızı hareret ettirmeden yolun kenarına çekmeniz önerilmektedir. Tüm bunlara karşılık, aşırı ısınmış araba motor parçaları büyük bir masraflara yol açabilir. Böyle bir masraftan kaçınmak için yapmanız gereken tek şey hararet yapıldığını anladığınızda arabanızı daha fazla zorlamamaktır.
Araba Hararet Yaparsa Ne Yapmalı?
Sürücüler için hararet oldukça önemli bir konu. Öyle ki özellikle yaz aylarının kavurucu sıcaklarında veya şiddetli yağmur yağdığı zamanlarda aracınız aşırı ısınma riskiyle karşı karşıyadır. Bu noktada eğer hareket halinde iseniz ve sıcaklık göstergesinin kırmızı işarete doğru yükseldiğini görürseniz panik yapmamalısınız. Bu durum başınıza geldiğinde yapmanız gerekenler şunlardır:
• Klimanızı Kapatmalısınız: Klimanızı kapatmak motor üzerindeki yükü azaltır, böylece motor için daha az stres olur. Böylece aracınıza biraz zaman verir.
• Yolun Kenarına Çekmelisiniz: En kısa sürede aracınızı güvenli bir yere çekmeli, motorunuzu kapatmalı ve tüm yolcuları araçtan uzaklaştırmalısınız. Ardından bu konuda neler yapacağınızı planlayabilirsiniz.
• Kaputu Açabilirsiniz: Durduktan sonra, motoru kapatmadan önce birkaç dakika beklemelisiniz. Sıcaklıklar normale dönene kadar radyatöre su püskürtebilirsiniz. Doğrudan motora su püskürtmemeye dikkat etmelisiniz.
• Serbest Bırakma Basıncı: Isı radyatörde çok fazla basınç oluşturur. Radyatör kapağının bir anda ve hızlıca açılması, sizi yaralayabilecek buhar ve suyu serbest bırakır. Basınçtan kurtulmak için, radyatör kapağını hafifçe açmalısınız. Tıslama sesi kesildiğinde radyatörü tamamen açmak güvenlidir.
• Su ve Soğutma Sıvısı Eklemelisiniz: Motor soğuduğunda, radyatörünüze su eklemek artık güvenlidir. Sistemde biraz su varken motorunuzu çalıştırarak sıvıların dolaşmasını sağlamalısınız. Bu sayede radyatör motoru daha verimli bir şekilde soğutur.
Arabanın Hararetini Nasıl Düşürürüz?
Sürücüler hararet anında illa ki kalabalık bir yerde olmayabilir. Issız bir yerde de olabilirler. Bu yüzden de hararet anında yapılacakları bilmek çok önemlidir. Öncelikle sıcak bir yaz gününde yapmak isteyeceğiniz en son şey kaloriferi açmak olabilir, ancak bu, motor bölmesinden sıcak havayı çekip motoru soğutabilir. Altta yatan sorunu çözmez, ancak uzun sürüşler için iyi bir önlemdir. Arabanızın hararetini düşürmek için diğer yapabileceklerinizi aşağıda bulabilirsiniz:
• Motor soğutma sıvısı seviyesini kontrol etmelisiniz.
• Aracınızı durdurmalısınız.
• Soğutma sıvısı ekleyerek motor yeterince soğuduktan sonra tekrar çalıştırmayı deneyebilirsiniz.
Hararet Yapan Araba Stop Edilir Mi?
Arabanızın motoru aşırı ısınıyorsa, yapabileceğiniz en doğru ve güvenli hareket, aracınızı kenara çekip motoru durdurmaktır. Aksi halde aracınız zarar görebilir. Daha sonra yapmanız gereken sorunu kendiniz çözebileceğinizden eminseniz motorunuzun soğumasını ya da yardımın gelmesini beklemektir. Güvenliğiniz önemlidir. Arabanızı yoldan çekebilir ve güvenli bir alana park edebilirseniz, bunu yapmalısınız. Eğer ki bu durum hakkında bir bilginiz yok ise yapmanız gereken bu konuda bir uzmandan yardım almak olmalıdır. Aksi halde yanlış bir şey yaptığınızda birçok sıkıntı ile karşılaşabilirsiniz.
Hararet Müşürü Motorun Neresinde?
Hararet müşürünün yeri, araca ve üreticisine bağlı olarak birkaç yerde bulunabilir. Çoğu zaman soğutma sisteminin termostatına yakındır, hatta bazı durumlarda onun içindedir. Soğutma sistemi, hava giriş borusunun altında ve sağ silindirin arkasında bulunur. Sizler de bu durum ile birlikte rahatlıkla araba arızasını halledebilir ve yolunuza devam edebilirsiniz.
Arabada Termostat Olmazsa Ne Olur?
Araç konusunda sadece hareket eden bir mekanizma yoktur. Aksine birçok element vardır. Öyle ki bir otomobilin termostatının temel amacı, motorun çalışma sıcaklığını düzenlemek ve sürüş sırasında motorunuzu en uygun sıcaklıkta tutmaktır. Termostat olmadan sürüş yapmaya çalışırsanız, motor ideal çalışma sıcaklığını yakalayamaz ve motorunuzun aşırı ısınmaya başlamasıyla araba sürmeniz imkânsız hale gelebilir. Diğer yandan termostat olmadan sürerken, yakıt tüketiminde veya performansta bir düşüş fark edebilirsiniz. Çünkü ideal sıcaklığa ulaşmayan motor daha fazla yakıt harcar. Bu da oldukça masraflı olacaktır.
Hararet Göstergesi Kaçta Olmalı?
Hararet konusunda bilmeniz gereken ilk şey hararet göstergesinin kaçta olmasıdır. Buna göre hararet göstergesi normal değeri 195 ile 220 derece arasında olmalıdır. Ancak normal sıcaklık araçtan araca değişebilir, bu nedenle sizinkinin kaç derece olması gerektiği konusunda paniğe kapılmamalısınız. Uygun sıcaklıkta göstergenin ibresi ortaya yakın bir yerde olmalı, ancak tam olarak ortada olmamalıdır. Dijital hararet göstergesinin orta noktasını biraz geçmiş olmalıdır.
Araba Neden Su Kaynatır?
Arabalar konusunda diğer önemli problemlerden biri de araçların su kaynatmalarıdır. Buna göre arabaların su kaynatmasının birçok nedeni vardır. Bunlar; soğutma sisteminde sızıntı oluşması, basıncı ve soğutma sıvısının kaynama noktasını düşürür. Hasarlı bileşenler olduğunda, bunlar radyatör arızaları yaratabilir. Radyatör, radyatör fanı ve termostat sorunları arabanın su kaynatmasına sebep olabilir. Diğer yandan hararet göstergesi yükseliyor ama su kaynatmıyor ise, radyatör kapağının basıncı tutamamasından, düzgün çalışmayan termostattan kaynaklanabilir. Ayrıca çevresel sıcaklıklar ve yağ seviyeleri de arabanın su kaynatmasına neden olabilir. Sizler de bu sebeplerden hangisini yaşadığınızı bilirseniz bu konuda bir şeyler yapabilirsiniz. Diğer yandan eğer yeterli bilgiye sahip değilseniz, mutlaka bir uzmandan yardım almalısınız.
Aracınız Hararet Yaptığı Durumda ne Yapmamalısınız?
Eğer hararet yapan aracınızda gözle görülür bir su veya buhar fışkırması var ise radyatör veya su deposu kapağını açmamalısınız. Bu durumda yapacağınız şeyler daha farklı olacaktır. Çünkü bu durumda eğer kapakları açarsanız kapakları açmanız halinde fışkıran sıvı sizi yaralayabilir. Aynı zamanda silindir kapak contasına, motora ve hararet müşürüne zarar verebilir. Bu da oldukça masraflıdır.
Sıcak motora kesinlikle soğuk su dökmemelisiniz. Bu motorun daha kötü olmasına ve zarar görmesine neden olabilir.
Isınmış motor suyuna soğuk su ekleyerek motoru çalıştırmayı denemeyin. Çünkü soğuk su termal şok yaratıp çatlamalara sebebiyet verebilir.
Hararet Artışına Yardımcı Sebepler Nelerdir?
Motor içerisinde birçok soğutma sistemi elemanı vardır. Bu elemanlardan birinin dahi arıza yapması, hararet artışına sebep olabilir. Bunlardan bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz;
Soğutma Suyunun Eksik Olması: Antifrizsiz araç kullanımı uzun vadede korozyon oluşumuna neden olur. Korozyon olması ile birlikte bu durum ise çürüme meydana gelir. Bu sebeplerden su kaçakları oluşur. Su eksilince motor soğutma sistemi çalışma stabilitesini kaybeder ve motor soğuyamaz. Böylece ısınan motor hararet yapar. Bu durumda yapılması gereken şey ise, motor soğukken soğutma suyunu tamamlayıp en yakın servise gitmektir.
Termostatın Açmaması: Termostatın görevi motorun sıcaklığını olabildiğince sabit tutmaktır. Su ilk olarak yalnızca motor içerisinde dolaşır. Su belirli bir sıcaklığa ulaşınca termostat açılır ve motor içerisindeki sıcak su tüm sisteme yayılır ve soğur. Su yeterince soğuduğunda termostat kapanır ve bu döngü devam eder. Ancak termostatın arıza yapması sonucu açılmamasına neden olabilir ve su soğumadan devamlı motor içerisinde döner. Sonuç hararet ve fark edilmez bir noktaya geldiğinde ise conta akabinde de motor demektir. Bu durumda yapılması gereken sık mola vererek aracı servise götürmektir. Mesafe uzunsa çekici çağırmalısınız. Aksi halde arabanız konusunda sıkıntı yaşayabilirsiniz.
Fan Açmaması: Soğutma suyunun soğuması için soğutma fanının çalışması gerekir. Fanın açılma emrini veren parça fan ise müşürüdür. Fan müşürünün arızalanması fanın hiç açılmamasına neden olur. Uzun ve boş bir yolda motor önden soğuduğu için problem olmazken bir trafiğe girdiğiniz anda araç hararet yapar. Sonucu büyük masraflardır. Bu durumda bir kablo parçası ile fan müşürünü direkt hale getirip en yakın servise gidebilirsiniz. Aksi halde arabanız konusunda sıkıntı yaşayabilirsiniz.
Su Pompası Arızası: Su pompası soğutma sistemi içerisinde suyun dolaşmasını sağlar. Eğer su pompası arıza yaptığında su dolaşmaz ve motor içerisindeki su çok ısınır ise radyatördeki su soğuktur. Sonuç hararet ve fark edilmez ise büyük masraf demektir. Bu durumda aracı bir an önce servise götürmelisiniz. Aksi halde arabanız konusunda sıkıntı yaşayabilirsiniz.